8 okt –
14 jan 2024
Expositie: Performing Colonial Toxicity
Framer Framed presenteert de tentoonstelling Performing Colonial Toxicity van onderzoeker en architectuurhistorica Samia Henni, in samenwerking met If I Can’t Dance, I Don’t Want To Be Part Of Your Revolution. Het project werpt licht op de verborgen geschiedenis van het Franse nucleaire kolonialisme in de Algerijnse Sahara en de voortdurende ecologische en sociaal-politieke gevolgen.
Over de tentoonstelling
Tussen 1960 en 1966 brengt het Franse koloniale regime vier atmosferische atoombommen en dertien ondergrondse kernbommen tot ontploffing en voert het nucleaire experimenten uit in de Algerijnse Sahara. Dit geheime kernwapenprogramma vindt plaats tijdens en na de Algerijnse Revolutie, c.q. de Algerijnse Onafhankelijkheidsoorlog (1954-1962). De vervuiling van de Sahara leidt tot radioactieve neerslag in het Middellandse Zeegebied waaronder Algerije, Noord-, Centraal- en West-Afrika en Zuid-Europa, met onomkeerbare en voortdurende besmettingen van levende organismen, cellen en deeltjes, zowel in de landelijke als in stedelijke gebieden. Omdat de archieven van het Franse nucleaire programma ruim vijftig jaar later nog steeds gesloten zijn, blijven historische feiten, medische gegevens en de toekomstige gevolgen grotendeels onbekend.
De tentoonstelling komt voort uit een breder onderzoeksproject waartoe ook de open access digitale database The Testimony Translation Project behoort en de publicatie Colonial Toxicity: Rehearsing French Radioactive Architecture and Landscape in the Sahara (2024).
De tentoonstelling Performing Colonial Toxicity presenteert nieuwe, gelekte en gesmokkelde documenten uit diverse archieven in een multimedia-installatie. Met deze documenten zijn zeventien audiovisuele assemblages gecreëerd, die sociale, de ruimtelijke, atmosferische en geologische impact van de Franse atoombommen in de Sahara in kaart brengen, evenals het koloniale vocabulaires en de internationale verspreiding van het radioactieve puin en nucleaire deeltjes. De architectonische schaal van deze zeventien ‘stations’, zoals Henni ze noemt, zijn bedoeld om tussen door te lopen. Bezoekers worden uitgenodigd om zelf verbanden te leggen tussen wat wel en niet aanwezig is in de installatie.
Door te experimenteren met verschillende methoden voor het ontsluiten en toegankelijk maken van gecensureerde informatie, vormt het project een krachtige oproep tot actie om de nog steeds als ‘staatsgeheim’ geclassificeerde archieven te openen en de locaties schoon te maken, te ontsmetten: beide cruciale stappen voor het erkennen van het verleden, het heden en de gevolgen van koloniale toxiciteit in de toekomst.
De vormgeving en materialisatie van de tentoonstelling houdt rekening met een kleine ecologische voetafdruk bij toekomstig transport, om op nieuwe locaties eenvoudig inpasbaar opnieuw getoond te kunnen worden. De tentoonstelling reist door naar gta Exhibitions in ETH Zürich, waar het te zien zal zijn tussen 6 maart en 2 April 2024. Daarnaast staat een nieuwe editie gepland bij Mosaic Rooms in Londen.
Openingstijden
8 oktober t/m 14 januari 2024
Dinsdag – zondag, 12:00-18:00u
Gratis toegang, een vrijwillige bijdrage wordt gewaardeerd.
Overige bronnen
Vent de sable (2008) by Larbi Benchiha,
At(h)ome (2016) by Elisabeth Leuvrey,
podcast met Samia Henni,
brochure over de tentoonstelling,
Funambulist, nummer 42.
Publicatie
Gelijktijdig met de tentoonstelling Performing Colonial Toxicity (2023) presenteren Framer Framed, If I Can’t Dance I Don’t Want To Be Part Of Your Revolution en Edition Fink met trots Colonial Toxicity: Rehearsing French Radioactive Architecture and Landscape in the Sahara (2024), een nieuwe publicatie van Samia Henni. Deze publicatie brengt bijna zeshonderd pagina’s met materiaal samen dat deze gewelddadige geschiedenis van het Franse kernbomprogramma in de Algerijnse woestijn documenteert. Het boek is zorgvuldig samengesteld door de architectuurhistoricus uit beschikbare, aangeboden, gesmokkelde en gelekte bronnen en vormt een rijke bron voor iedereen die zich bezighoudt met de geschiedenis van kernwapens en zich bezighoudt met de kruispunten van ruimtelijke, sociale en ecologische rechtvaardigheid en antikoloniale archiefpraktijken.
Verkoop
Het boek is te bestellen via de Framer Framed webshop.
Auteur: Samia Henni
Hoofdredacteur: Megan Hoetger
Bijdragende redacteur: Georg Rutishauser
Tekstredacteur: Janine Armi
Ontwerp: François Girard-Meunier
Uitgevers:
If I Can’t Dance, Amsterdam
Framer Framed, Amsterdam
editie fink, Zürich.
592 pp
kleur illustraties
zachte kaft,
17 x 24 cm,
Engels, 2024
ISBN 978-94-92139-24-5
Credits
De tentoonstelling Performing Colonial Toxicity (2023) is een co-productie van Framer Framed en If I Can’t Dance, I Don’t Want To Be Part Of Your Revolution. Het project wordt ondersteund door Swiss Arts Council Pro Helvetia. Speciale dank aan het Observatoire des armements, Centre de documentation et de recherche sur la paix et les conflits; the Établissement de communication et de production audiovisuelle de la Défense (ECPAD); en aan filmmakers Élisabeth Leuvrey en Larbi Benchiha met producer Farid Rezkallah voor gebruik van beelden en filmfragmenten in de tentoonstelling; evenals aan Prof. Dr. Roxanne Panchasi, Simon Fraser University voor haar steun voor de Tamasheq-naar-Franse vertaling van Algerijnse getuigenissen.
Dankwoord
Samia Henni wil haar oprechte dank betuigen aan Bruno Barrillot, Patrice Bouveret en de medewerkers en partners van het Observatoire des Armements; evenals aan Frédérique Bergholtz, Megan Hoetger, het uitgebreide If I Can’t Dance team (Naomi Collier Broms, Sancha Castro, Anik Fournier, Sara Giannini, Bram Nijssen, Hans Schamlé en Marcel van den Berg) en Framer Framed voor hun ondersteuning van het project.
Grote dank gaat ook uit naar de geïnterviewden die genereus hebben aanvaard om hun expertise en ervaring te delen, waaronder: Larbi Benchiha, Patrice Bouveret, Roland Desbordes, Bruno Hadjih, Gabrielle Hecht, Penelope Harvey, Jill Jarvis en Roxanne Panchasi, evenals de vertaler -deelnemers die hun tijd hebben besteed aan het vertalen van Henni’s selectie getuigenissen, waaronder: Raoul Audouin, Adel Ben Bella, Omar Berrada, Megan Brown, Séverine Chapelle, Simona Dvorák, Hanieh Fatouree, Alessandro Felicioli, Anik Fournier, Jill Jarvis, Augustin Jomier, Timothy Scott Johnson, Anna Jayne Kimmel, Corentin Lécine, Natasha Llorens, Miriam Matthiesen, Martine Neddam, M’hamed Oualdi, Roxanne Panchasi en Alice Rougeaux.
En tot slot veel waardering voor Marley Jaeda Barnes, Larbi Benchiha, Samuel Fuchs, Floriane Germain, François Girard-Meunier, Bruno Hadjih, Pamela Hampton Hunsinger, Elisabeth Leuvrey, Megan Gail Mueller, Caroline Ann O’Donnell, Roxanne Panchasi, Farid Rezkallah, Georg Rutishauser, Sabine Sarwa, Pascal Schwaighofer, Philip Ursprung, Oliver Wyss, Meejin Yoon, en al degenen die door de jaren heen hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van dit onderzoek en die hebben gevraagd anoniem te blijven.
Framer Framed wordt medemogelijk gemaakt door Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap; Amsterdams Fonds voor de Kunst; Gemeente Amsterdam en VriendenLoterij Fonds.
De tentoonstelling maakt deel uit van het tweejarige onderzoeksproject Performing Colonial Toxicity, in opdracht van If I Can’t Dance, I Don’t Want To Be Part Of Your Revolution in het kader van Edition IX – Bodies and Technologies (2022-23). If I Can’t Dance wordt financieel ondersteund door het Mondriaan Fonds, AFK, Ammodo en Prins Bernhard Cultuurfonds.
Foto credits
Foto door Bruno Barrillot, co-oprichter van het Observatoire des armements in Lyon, Frankrijk. De foto’s zijn genomen tijdens een bezoek aan de Franse nucleaire sites in Reggane en In Ekker in de Algerijnse Sahara, met de filmmaker Larbi Benchiha en zijn team in november 2007. Met dank aan Observatoire des armements.
- ECPAD - Observatoire des armements, Centre de documentation et de recherche sur la paix et les conflits
- Metropolis M - Een gesprek met Samia Henni door Anna Bitkina
- Observatoire des armements / Wapencontrolecentrum
- If I Can’t Dance, I Don’t Want To Be Part Of Your Revolution
Links
- Performing Colonial Toxicity digital catalogue (EN)
- Performing Colonial Toxicity digital catalogue (NL)
Bijlages
Omstreden erfgoed / Ecologie / Het levende archief / Koloniale geschiedenis /
Exposities
Expositie: Amidst the Sand Wall
Een tentoonstelling van de Marokkaanse kunstenaar 739 die context biedt aan de huidige kwestie van de Westelijke Sahara
Agenda
Finissage: Performing Colonial Toxicity
Finissageprogramma voor de tentoonstelling Performing Colonial Toxicity inclusief een boekpresentatie van Samia Henni's nieuwste publicatie.
Screening: And still, it remains
Film screening in within the context of the exhibition, Performing Colonial Toxicity.
Veiling voor Palestina
Een gezamenlijke fundraiser met residents van de Rijksakademie van beeldende kunsten in solidariteit met Palestina
Lezing: Samia Henni over de tentoonstelling
In de context van haar tentoonstelling 'Performing Colonial Toxicity', nu te zien bij Framer Framed
Performing Colonial Toxicity: The Testimony Translation Project
Rondleiding over de vertalingen van de getuigenissen
Opening: Performing Colonial Toxicity
Een tentoonstelling van onderzoeker Samia Henni over de verborgen geschiedenis van het Franse nucleaire kolonialisme in de Algerijnse Sahara
Netwerk
Samia Henni
Architectuurhistoricus, Tentoonstellingsmaker
Megan Hoetger
Curator, onderzoeker
Magazine
Het levende archief / Ecologie / Koloniale geschiedenis / Omstreden erfgoed /
Boekwinkel selectie / Conflict / Ecologie / Gedeeld erfgoed / Het levende archief / Koloniale geschiedenis /
Boekwinkel selectie: Colonial Toxicity door Samia Henni
Conflict / Het levende archief / Koloniale geschiedenis /
Video: Megan Hoetger in gesprek met Samia Henni
Podcast / Conflict / Het levende archief / Koloniale geschiedenis / Omstreden erfgoed /
