Buurtonderzoek van Laura Alvarez voor architectonische verbeteringen van de flats Buurtonderzoek door architect Laura Alvarez in Werkplaats Molenwijk
Laura Alvarez is directeur van Laura Alvarez Architecture, een jong internationaal architectenbureau in Amsterdam. Na uitgebreide werkervaring bij gerenommeerde architectenbureaus zoals Mecanoo, SeARCH, Benthem Crouwel en Carlos Ferrater, richtte zij in 2008 haar eigen architectenbureau op. In haar benadering kiest zij er bewust voor zich niet tot één discipline te beperken. Zij is van mening dat zowel architectuur, landschapsarchitectuur als stedenbouw en planologie cruciale ingrediënten zijn voor een succesvol en geïntegreerd architectonisch ontwerp. In alle projecten begint ze met een gedetailleerde en analyse van de context; zowel fysiek, globaal, historisch en cultureel uitgaande van de behoeften van de toekomstige gebruikers.
Sinds februari 2019 werkt architect Laura Alvarez iedere dinsdag in Werkplaats Molenwijk. In 2017 begon Laura haar onderzoek naar naoorlogse wijken en hoe de typologie van de wijk invloed heeft op de sociale cohesie en interactie tussen buurtbewoners. Laura Alvarez is geïnteresseerd in de Molenwijk, een wijk die – net als Bijlmermeer – eind jaren zestig naar architectonisch functionalistische ideeën werd vormgegeven. Een wijk waar veel flats staan in een park achtige omgeving. “In de Molenwijk is heel veel ruimte, maar geen plek om elkaar te ontmoeten”, stelt Laura. In de Molenwijk zorgt de anonimiteit van publieke ruimte voor debat en voor sommige groepen een gevoel van onveiligheid.
Laura probeert een manier te vinden hoe zij met architectonische ingrepen het gevoel van veiligheid en sociale cohesie voor de bewoners kan vergroten: “Wat kunnen wij als architecten doen, om de anonimiteit in de Molenwijk te veranderen?”. Ze besloot haar bureau te verlaten en tijdelijk intrek te nemen in de wijk. Door wekelijks spreekuur te houden in Werkplaats Molenwijk en zelf de bewoners actief te benaderen probeert Laura een connectie te leggen met de bewoners, die haar kunnen vertellen wat de échte behoeftes zijn die er heersen.
In eerste instantie was het leggen van contacten met buurtbewoners lastig. Een flyer die werd verspreid, die buurtbewoners uitnodigde om haar te ontmoeten in de Werkplaats Molenwijk en het gesprek aan te gaan over mogelijke verbeteringen in de buurt zorgde vooralsnog voor weinig respons. Daarop besloot ze de wijk in te gaan en gesprekken met bewoners te voeren. Met maquettes nam ze plaats in de entrees van de flats waar ze verschillende dagen doorbracht. De maquettes bleken een goede aanleiding om het gesprek op gang te brengen; een concreet voorbeeld waar bewoners ideeën op los konden laten. Wie is er verantwoordelijk voor het verzorgen van de entrees, galeries en trappenhuizen? De bewoners, de woningbouwvereniging of de gemeente? Zouden deze kunnen dienen als ontmoetingsplek? Hoe kunnen mensen meer eigenaarschap voelen over deze semi-publieke ruimte?
Door in samenspraak met buurtbewoners invullen te geven aan mogelijke functies van de entrees, hoop zij het gevoel van eigenaarschap te vergroten en mensen de gelegenheid te geven een band op te bouwen met elkaar, de architectuur en hun wijk. Het eindresultaat van het project zal vanaf begin juni te zien zijn in de entree-gebieden van de Paltrokflat van de Molenwijk. Laura hoopt in de toekomst vervolgprojecten uit te gaan voeren in de Molenwijk.
Tekst Judith Beening & Saar Jonkmans
Werkplaats Molenwijk, Amsterdam 15 mei 2019
Amsterdam Noord / Community & Learning / Molenwijk /
