Framer Framed

Tentoonstellingen: 150 jaar afschaffing slavernij 1863-2013

In het kader van de herdenking van de afschaffing van de slavernij zijn er diverse tentoonstellingen te bezichtigen:

Anthropologists in Art – Amsterdam
With the exhibition Wij en de Wereld:  multiple perspectives in the portrayal of the Surinamese: 1873-2013, Anthropologists in Art delve into the period following the abolition of slavery, roughly from 1873 to the present. AiArt’s point of departure is how Surinamese society has been represented and has reinvented itself as the more recent arrivals of Javanese, Chinese and British-Indians (Hindoestani) negotiated a place for themselves amongst the colony’s earlier inhabitants (Amerindians, Maroons, Creoles, Jews and ethnic Dutch). In what must have been a dramatic social and ethnic shift within the colony, it forms the basis of the independent republic of Suriname today.

November 16th – December 28th 2013
WM Gallery
Elandsgracht 35
Amsterdam

Gallerie SANAA – Utrecht
De expositie Slavery – contemporary arts incorporated? belicht het thema slavernij en de erfenissen daarvan in Nederland vanuit het perspectief van de hedendaagse kunstenaar. Aanleiding is de herdenking van de afschaffing van de slavernij door Nederland 150 jaar geleden. SANAA nodigt 12 kunstenaars uit Nederland, het Caribische gebied en Afrikaanse landen uit om te reflecteren op de betekenis en rol van slavernij nu. In verschillende uitingsvormen – van beeldende kunst, film, literatuur tot performance – en gelaagde beeldtaal krijgt het thema  vorm en wordt er een verbinding gelegd tussen verleden, heden en de toekomst. Naast de expositie is er een randprogramma waarin kunstenaars en gasten met elkaar in gesprek gaan over de rol als kunstenaar in het debat over slavernij. Live perfomances en film leiden de gesprekken in.

31 aug t/m 5 okt
Galerie SANAA
Jansdam 2
Utrecht

Noord-Hollands Archief – Haarlem
Op 1 juli 2013 is het 150 jaar geleden dat Nederland de slavernij afschafte in Suriname en op de voormalig Nederlandse Antillen. De sporen in Amsterdam en Middelburg zijn evident. Maar Haarlem? Daar denkt niet iedereen direct aan. Toch zijn ook in Haarlem sporen te vinden van de geschiedenis van de slavernij. Niet alleen van ‘de West’, ook van ‘de Oost’. Duidelijk wordt in het project hoezeer de slavernij van toen verweven was met de Nederlandse samenleving en dus met de Haarlemse. Slavernij was niet iets van ‘hen’ en ‘daar’, maar van ‘ons’ en ‘hier’: het is een gedeeld verleden. Het project Hoezo Haarlem & Slavernij haalt de geschiedenis van toen en daar naar nu en hier. Met exposities, debatten en een stadroute in het oude stadshart van Haarlem wordt slavernij zichtbaar en herkenbaar.

Op zaterdag 17 augustus is de opening in het Noord-Hollands Archief. Vanaf zaterdag 17 augustus – 30 september 2013 kan iedereen een wandeling maken door de binnenstad van Haarlem, langs Haarlemse herinneringen aan de slavernij. Die herinneringen variëren van gevelstenen, huizen van VOC-dienaren, tot een bijzonder schilderij in het Frans Hals Museum en nooit eerder vertoonde tekeningen in het Teylersmuseum. In het ABC Architectuurcentrum Haarlem wordt op ware grootte een slavenhuisje van Bonaire nagebouwd. Delen van de route en de expo’s blijven na 1 oktober online. Grotere en kleine musea in Haarlem zijn dus ook betrokken bij het project.

17 augustus – 30 september 2013
www.bdkennemerland.nl

Tropenmuseum – Amsterdam
Wie is wit en wie is zwart? Wie bepaalt dat eigenlijk? En wat heeft het slavernijverleden daar dan mee te maken? 150 jaar na de afschaffing van de slavernij confronteert het Tropenmuseum zijn bezoekers met deze en andere vragen in de tentoonstelling Zwart & Wit.

Persoonlijke verhalen, foto’s, video’s, hedendaagse kunst en historische documenten geven een beeld van de manier waarop zwart en wit in Nederland met elkaar leven en naar elkaar kijken. In de tentoonstelling, tijdens evenementen en online kunnen bezoekers hun mening geven over wat het slavernijverleden voor hun eigen identiteit en levensloop betekend heeft.

1 november 2013 t/m 1 juli 2014
Lichthal van het Tropenmuseum
Amsterdam

Slavernijmonument op de Balans – Middelburg
Nederland was geen gidsland waar het gaat om afschaffing van de slavernij. Op Spanje en Portugal na was Nederland op 1 juli 1863 het laatste Europese land dat de slavernij afschafte. Denemarken schafte de slavernij bijvoorbeeld al af in 1803, en Groot-Brittannië in 1833. De slavenhandel was overigens al eerder afgeschaft door Nederland. Als compensatie (voor ‘geleden schade’) kregen slaveneigenaren driehonderd gulden schadevergoeding per slaaf van de overheid.

Op 1 juli 1863 kregen ongeveer 40.000 slaven in Suriname en de Nederlandse Antillen hun vrijheid. In werkelijkheid bleef slavernij nog geruime tijd bestaan. De vrije slaven hadden immers huis noch haard en konden zo gedwongen contractarbeiders worden. 1 juli is een nationale feestdag in Suriname en wordt Keti Koti (ketenen verbroken) genoemd. In Middelburg wordt hier op die dag ook bij stilgestaan bij het slavernijmonument op de Balans.

4 t/m 29 juni 2013
Zeelandpaviljoen
Middelburg

Openbare Bibliotheek – Amsterdam
Ook bij de Openbare Bibliotheek in Amsterdam is een tentoonstelling over de geschiedenis van slavernij te bezichtigen. Jörgen Raymann en zijn dochter Melody Raymann hebben in samenwerking met de Bijzondere Collecties van de UvA een banierententoonstelling voor de OBA gemaakt. De tentoonstelling vertelt op toegankelijke wijze het verhaal van de slavernij van de oudheid tot heden, met nadruk op de zeventiende en achttiende eeuw. Parallel hieraan zijn foto’s van tien objecten uitgelicht en van commentaar voorzien, met daarbij boeken die geleend kunnen worden.

Dit jaar is het 150 jaar geleden dat in Nederland de slavernij werd afgeschaft. Met de tentoonstelling Slavernij verbeeld sluit de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam aan bij de officiële herdenking van het Nederlands slavernijverleden. Slavernij verbeeld schetst een historisch beeld van het slavernijverleden in de wereld en in het bijzonder in de voormalige Nederlandse kolonie Suriname.

16 juni t/m 26 augustus
Openbare Bibliotheek van Amsterdam, 5e etage
Elke dag van 10.00 – 22.00 uur.

Scheepvaartmuseum – Amsterdam
27 juni 2013 is de expositie De Zwarte Bladzijde, de nieuwe tentoonstelling over de slavenhandel geopend voor publiek. Dit jaar is het 150 jaar geleden dat de slavernij in de Nederlandse koloniën werd afgeschaft. Met de tentoonstelling De Zwarte Bladzijde besteedt Het Scheepvaartmuseum uitgebreid aandacht aan de slavenhandel.

Uitgangspunt van de tentoonstelling is het aangrijpende verhaal van van slavenschip Leusden, dat in 1738 verging in Suriname. Historicus Leo Balai schreef er een boek over. Hij is degene die je uitnodigt om zelf op onderzoek te gaan. Je maakt kennis verschillende mensen aan boord, zowel bovendeks als benedendeks. Gaandeweg leer je over de economische achtergrond van de slavenhandel en ervaar je hoe het leven was aan boord van een slavenschip.

Gedeelde Erfenis ‘Slavernijverleden in de kunst’ – CBK Zuidoost, Amsterdam
Met de tentoonstlling Gedeelde Erfenis ‘Slavernijverleden in de kunst’ herdenkt CBK Zuidoost Amsterdam 150 jaar afschaffing van de slavernij. Twintig kunstenaars tonen met hun werk hun visie op het thema Slavernij. Deelnemende kunstenaars zijn Sara Blokland, Nardo Brudet, Frank Creton, Brian Coutinho, Ken Doorson, Jeannette Ehlers, Antonio Jose Guzman, Remy Jungerman, Patricia Kaersenhout, Iris Kensmil, Renée Koldewijn, Carla Kranendonk, Charl Landvreugd, Runny Margarita, Tirzo Martha, Helen Martina, Henny Overbeek, Hector Raphaela, Brett Russel, George Struikelblok.

De tentoonstelling bij het CBK is te zien t/m 31 augustus.
http://cbkzuidoost.nl/