Srefidensi – Suriname vrij! Symbolen van 50 jaar Surinaamse onafhankelijkheid. Grafisch ontwerp door Salome Kazeze Mhango 21 Nov –
11 Jan 2026
Expositie: Srefidensi – Suriname vrij! Symbolen van 50 jaar Surinaamse onafhankelijkheid
Framer Framed presenteert de tentoonstelling Srefidensi – Suriname vrij! Symbolen van 50 jaar Surinaamse onafhankelijkheid, met werk van kunstenaars Sara Blokland & Jaya Pelupessy en Xavier Robles de Medina, samengesteld door curator Vincent van Velsen. Vijftig jaar geleden, op 25 november 1975, werd Suriname onafhankelijk. Het jaar 1667 markeerde het begin van een 308 jaar durende koloniale overheersing, waarbij het Caribische land op het Zuid-Amerikaanse continent onder Nederlands bewind kwam. De tentoonstelling brengt twee projecten samen die zich richten op prominente symbolen van de Surinaamse Onafhankelijkheid: de nationale vlag en de totstandkoming van het standbeeld van de Surinaamse premier Johan Adolf Pengel.
Kom je naar de opening? Schrijf je hier in.
Sara Blokland gebruikt fotografie als middel om te reflecteren op zowel bekende als minder bekende verhalen uit de geschiedenis die hebben geleid tot de onafhankelijkheid van Suriname in 1975. Samen met schrijvers, kunstenaars en onderzoekers analyseert zij artikelen, verhalen en foto’s die het verzet en de emancipatie van het Surinaamse volk weergeven. Een belangrijk symbool in die periode was de Surinaamse vlag, die in 1975 niet alleen in Suriname, maar ook in de Amsterdamse Bijlmer werd gehesen. Op 24 november, de dag vóór de officiële onafhankelijkheidsverklaring, wapperde de vlag al voor de sporthal in de Bijlmermeer: in de ijzige kou, maar onder luid gejuich van velen. Door het tijdverschil was de vlag in Nederland uren eerder te zien dan in Suriname. Aan de hand van met name foto’s en de verhalen onderzocht Blokland de geschiedenis van de Surinaamse Vlag en diens betekenissen. Het vertelt het verhaal van de vlag als metafoor, symbool, onderwerp van politieke discussie en als protestmiddel.
De vlag in Paramaribo werd gehesen op de plek waar 52 jaar lang het meer dan levensgrote granieten beeld stond van een jonge koningin Wilhelmina. Het standbeeld werd enkele dagen voor de onafhankelijkheidsviering verwijderd. Dit gebeurde ’s nachts, om de vele Surinaamse oranjegezinden niet tegen het hoofd te stoten. Daarna werd het versleept naar het kampement van de Nederlandse troepenmacht in Paramaribo om een jaar later een nieuwe plek te krijgen aan de Waterkant bij Fort Zeelandia – waar het nu nog steeds staat. Het beeld van Wilhelmina – de belichaming van de koloniale macht – moest plaats maken voor het nieuwe symbool van de onafhankelijke natiestaat Suriname.
Op het toenmalige Gouvernementsplein, dat later het Onafhankelijkheidsplein zou gaan heten, werd namelijk een jaar eerder, in 1974, al een ander beeld geplaatst: een standbeeld van Johan Adolf Pengel (1916-1970), grondlegger van de Surinaamse onafhankelijkheid. Samen met de Hindoestaanse politiek leider Jagernath Lachmon was hij de grondlegger van de Verbroederingspolitiek welke de basis moest vormen voor de gezamenlijke toekomst van alle etniciteiten binnen één onafhankelijk Suriname.
Het standbeeld werd gemaakt door Stuart Robles de Medina (1930-2006), die gezien wordt als de belangrijkste Surinaamse moderne beeldhouwer. Zijn kleinzoon, Xavier Robles de Medina, gebruikt documentatie van het proces, vastgelegd in een familiealbum, om inzicht te geven in het artistieke maakproces, maar ook in het maatschappelijke klimaat tijdens de politiek tumultueuze periode die leidde tot de onafhankelijkheid van Suriname in 1975. De door Xavier gemaakte publicatie Pengel (2024) is een replica van het familiealbum, waarin de totstandkoming van het beeldhouwwerk nauwkeurig is gedocumenteerd, en wordt aangevuld met interviews en gesprekken met betrokken familieleden. Het kunstenaarsboek beschrijft uitgebreid onderzoek naar het werk van Stuart Robles de Medina en de historische tijdsperiode waarin hij aan deze bronzen sculptuur werkte van de Surinaamse premier Johan Adolf Pengel in de jaren voorafgaand aan de onafhankelijkheid van Suriname
Vijftig jaar na het hijsen van de eerste Surinaamse vlag en de verwijdering van het standbeeld van Wilhelmina is het van groot belang stil te staan bij dit scharniermoment in de geschiedenis. Het onderzoek van Robles de Medina en Blokland worden door curator Vincent van Velsen samengebracht in de vorm van objecten, verhalen en documentatie, die de symboliek rondom staatsvorming en het politieke proces van de Surinaamse Onafhankelijkheid bevragen en in beeld brengen.
Deelnemende kunstenaars
Sara Blokland en Jaya Pelupessy
Xavier Robles de Medina
Curator
Vincent van Velsen
Grafisch ontwerp
Salome Kazeze Mhango
Locatie
Framer Framed
Oranje-Vrijstaatkade 71
1093 KS, Amsterdam
Opening
Vrijdag 21 november 2025 om 18:00 uur
Meld je hier aan
Openingstijden
21 november 2025 – 11 januari 2026
Dinsdag t/m zondag, 12.00 – 18.00 uur
Framer Framed wordt ondersteund door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap; Amsterdams Fonds voor de Kunst; Gemeente Amsterdam; en VriendenLoterij Fonds.
Aanmelden
+ Voeg toe aan kalender
Suriname / Fotografie / Kunst en Activisme /
Netwerk
Xavier Robles de Medina
Kunstenaar
Vincent van Velsen
Kunstcriticus, onderzoeker en curator
