Mask courtesy of Udeido Collective Hidden Faces of Papua door Danielle Hofmans
Als deel van de tentoonstelling Lawan!, te zien bij Framer Framed van 12 tot 21 september 2025, presenteren Udeido Collective en Kevin van Braak hun werk Hidden Faces of Papua. Kunsthistoricus, onderzoeker en kunstschrijver Danielle Hofmans vertelt hieronder meer over de context en het belang van hun samenwerking.
Toen Dicky Takndare en Kevin van Braak elkaar in 2017 in Yogyakarta ontmoetten, was dat het begin van een langdurige samenwerking. Van Braak was daar op onderzoeksreis om meer te weten te komen over de rol van zijn grootvader in de Tweede Wereldoorlog en de daaropvolgende Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog. Zijn dochter, Van Braaks moeder, werd geboren op het eiland Biak in West-Papoea. Takndare groeide op in Sentani, eveneens in West-Papoea, niet ver van de grens met de onafhankelijke Republiek Papoea-Nieuw-Guinea. Zijn artistieke praktijk geeft een stem aan de bevolking van West-Papoea, die op vele manieren en op vele fronten door de Indonesische regering het zwijgen wordt opgelegd. In 2018 richtte Takndare samen met zes andere kunstenaars en activisten uit West-Papoea het internationaal opererende collectief Udeido op. Het huidige project is een samenwerking tussen Udeido en Van Braak. Het concept van maskering is relevant voor hun beider praktijken, die vaak gericht zijn op kwesties die (te) weinig aandacht krijgen en actief in het verborgene worden gehouden en gebagatelliseerd. Maskers worden in vele vormen gebruikt in traditionele ceremonies in Papoea, maar ze fungeren ook als belangrijke symbolen van hoe mensen hun identiteit, uitingen en waarheden (moeten) verbergen. Het aantal van zeven leden, waaruit het collectief bestaat, is veelzeggend. De koloniale regering verdeelde West-Papoea in zeven hoofdregio’s (wilayah adat) en de huidige Indonesische regering heeft deze indeling van hun provincie overgenomen. Deze indeling is controversieel vanwege de diversiteit aan stammen en gemeenschappen in Papoea. De zeven regio’s komen echter ook tot uiting in politieke symbolen zoals de Morgenster-vlag (emblematisch voor de strijd voor een onafhankelijk West-Papoea), waarin de zeven regio’s worden weergegeven als zeven blauwe, horizontale banden.
De tentoonstelling belicht urgente actuele kwesties in deze regio’s, waarbij de realiteit van culturele genocide in alle werken terugkomt. De maskers en gerelateerde schilderijen benadrukken achtereenvolgens de aanhoudende misrepresentatie van de Papoease identiteit en cultuur, aangewakkerd door kolonialisme en hedendaagse door de staat gesteunde narratieven (Bekaku Ba); de onderdrukking van de voorouderlijke cultuur door het opleggen van nationalistisch onderwijs (Tewed); de marginalisering van Papoea’s door staatsgeleid transmigratiebeleid (Toboo); de culturele en spirituele stuurloosheid, met name onder jongeren, door het systematisch uitwissen van traditionele cultuur en het afdwingen van staatsagenda’s (Karwar); de landroof en catastrofale transformatie van de heilige berg Nemangkawi tot ’s werelds grootste goudmijn (Nemangkawi Holes); de grove schending van de mensenrechten en de vrijheid van meningsuiting (KUG); en het monddood maken van een hele bevolking (Bihm).
Maskers zijn gekozen als artistiek medium om mensen ervan bewust te maken en het feit te onderstrepen dat de problemen in West-Papoea tot de meest geïsoleerde en genegeerde ter wereld behoren. De bovengenoemde culturele genocide vindt plaats door systematisch wreedheden te begaan tegen het Papoease volk, wat door sommige wetenschappers wordt omschreven als een “genocide in slow motion”.
Met deze presentatie willen de kunstenaars ogen, oren en monden openen voor het onrecht dat plaatsvindt in West-Papoea – een para para die zich openstelt voor de wereld, aanzet tot actie en weigert nog langer tot zwijgen te worden gebracht.
Tekst door Danielle Hofmans
September, 2025
Collectieven / Indonesië / Koloniale geschiedenis / Kunst en Activisme /
Exposities
Expositie: Lawan!
Een tentoonstelling die aandacht brengt voor de geschiedenis van de postkoloniale imperialistische expansie in de Indonesische eilandengroep en West-Papoea
Agenda
Opening: Lawan!
Opening van een pop-up tentoonstelling die aandacht vraagt voor de koloniale erfenis in de Indonesische archipel en West-Papoea.
Netwerk
Danielle Hofmans
Schrijver, Onderzoeker
Udeido Collective
Art and Activist Collective
Ignasius Dicky Takndare
Kunstenaar
